Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Bourtoulaigo
Portulaca oleracea
Portulacaceae
Autre noum : Bourtouraigo.
Noms en français : Pourpier, Porcelane.
Descripcioun :La bourtoulaigo es uno planto bèn couneigudo que rebalo au sòu. Fai de flour jauno de 4 à 6 petalo, li cambo soun rouginasso e li fueio poupouso. Lou fru es un boursèu que caup de grano negro. Ei coumuno dins li relarg secarous sus li marrìdi terro d'ort.
Usanço :Ei visto coume uno marrido erbo, pamens fai uno bono ensalado champanello e pòu tambèn èstre cousinado. Soun estùdi a moustra qu'èro richo en ouligo-elemènt, en vitamino C e en oumega-3. Ei bono peréu contro lou quiéu tapa.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Portulaca
Famiho : Portulacaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Ribiero
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Portulaca oleracea L., 1753